Interpretim konferencash Interpretim simultan Interpretim në vesh (interpretim fëshfërimë) Interpretim konsekutiv Interpretim në negociata Interpretim për televizion

1. Llojet e interpretimit

Në thelb, dallohen katër lloje interpretimi:

Interpretim simultan
Interpretuesit ulen në kabina të izoluara nga zëri dhe përkthejnë menjëherë (simultanisht) fjalimin e folësit në gjuhët përkatëse. Interpretuesit simultanë duhet të angazhohen për ngjarje të mëdha, konferenca me dy ose më shumë gjuhë, si dhe takime ku vonesa e shkaktuar nga interpretimi konsekutiv është shumë e madhe. Duke qenë se interpretimi simultan kërkon përqendrim të lartë, interpretuesit duhet të ndërrrohen çdo 20 deri në 30 minuta. Prandaj, duhet të jetë në dispozicion një numër i mjaftueshëm interpretuesish.

Interpretim konsekutiv
Interpretimi konsekutiv bëhet me vonesë, pas përfundimit të fjalës origjinale. Ky lloj interpretimi përdoret për fjalime të shkurtra (p.sh. fjalime në tavolinë) ose në negociata ku kërkohet prezenca fizike e interpretuesit në sallë. Krahasuar me interpretimin simultan, kohëzgjatja e ngjarjes dyfishohet për çdo gjuhë përkatëse.

Interpretim në vesh (interpretim fëshfërimë)
Në interpretimin në vesh, interpretuesi flet njëkohësisht me folësin, por pa përdorur ndonjë pajisje teknike të veçantë. Ky lloj interpretimi është i përshtatshëm për grupe shumë të vogla, p.sh. gjatë vizitave në fabrika, por nuk mund të zëvendësojë interpretimin simultan, sepse folësi origjinal dhe interpretuesi flasin njëkohësisht në të njëjtën dhomë, duke krijuar ndërhyrje të pashmangshme. Duke qenë se interpretimi në vesh kërkon po aq ose më shumë përqendrim se interpretimi simultan, në ngjarje më të gjata nevojiten dy interpretues për çdo gjuhë përkatëse.

Interpretim për negociata
Në interpretimin për negociata, pjesë të shkurtra të tekstit në situata bisedash përkthehen me vonesë dhe në segmente në një gjuhë tjetër.

2. Angazhimi i interpretuesve të konferencave

Pasi që titulli profesional i interpretuesit nuk është i mbrojtur ligjërisht, duhet shumë kujdes gjatë angazhimit të interpretuesve të konferencave. Interpretuesit e kualifikuar të konferencave janë zakonisht profesionistë të pavarur që punojnë për klientin bazuar në kontrata.
Për organizatorin zakonisht është më e dobishme të angazhojë një interpretues konference me përvojë (Interpretues Konsulent) për të kontraktuar ekipin e interpretuesve. Ai di sa interpretues nevojiten, ofron një vlerësim kostoje dhe angazon interpretuesit në emër të klientit sipas kërkesave të ngjarjes.
Interpretuesi konsulent është i njohur edhe me kërkesat për pajisjet teknike të interpretimit dhe mund të marrë përsipër ose ndihmojë në sigurimin e pajisjeve për interpretim simultan. Ai është personi kontaktues për organizatorin për të gjitha çështjet që lidhen me interpretimin dhe lidhja me ekipin e interpretuesve. Zyra e Interpretimit Rushiti është në dispozicionin tuaj për çdo pyetje lidhur me këto.

3. Planifikimi i angazhimit të interpretimit

Interpretuesi konsulent duhet të përfshihet sa më herët në planifikimin e një ngjarjeje ndërkombëtare. Ai mund t’i këshillojë organizatorin mbi zhvillimin e ngjarjes në aspektin e interpretimit dhe, nëse është e nevojshme, të ndihmojë që të shmangen shpenzimet e panevojshme që në këtë fazë.
Interpretuesit e konferencave duhet të angazhohen sa më herët të jetë e mundur (ndoshta disa muaj para ngjarjes). Duke qenë se numri i interpretuesve të kualifikuar në Gjermani është i kufizuar, gjatë muajve me shumë konferenca në pranverë dhe vjeshtë, ose për gjuhë të rralla, shpesh ndodhin mungesa.
Në ngjarjet me interpretim simultan, numri i interpretuesve të nevojshëm dhe përbërja e ekipit varen nga numri i gjuhëve të konferencës, numri i ngjarjeve paralelë, kohëzgjatja e seancave dhe kompleksiteti i temës. Ekipet e interpretuesve duhet të përbëhen në mënyrë që të mund të interpretohet drejtpërdrejt nga çdo gjuhë në të gjitha gjuhët përkatëse, pa pasur nevojë që interpretuesit të përkthejnë indirekt (përmes një gjuhe ndërmjetëse) një tekst që është interpretuar më parë në një gjuhë tjetër.

4. Pajisjet për interpretim dhe konferenca

Pajisjet për interpretim duhet të përputhen me standardin ISO/DIS 2603 (për kabinat fikse) ose 4043 (për kabinat e transportueshme). Teknologjia e konferencës duhet të përmbushë standardin ENV 50185-1 ose CEI 914. Gjatë ngjarjes, pajisjet duhet të mirëmbahen nga një teknik i kualifikuar.
Kabinët duhet të vendosen në mënyrë që interpretuesit të kenë pamje të mirë nga folësit dhe të gjitha ekranet e projektimit. Gjestet dhe mimika e folësit, si dhe imazhet e shfaqura, janë po aq të rëndësishme për interpretuesin sa edhe për dëgjuesin. Ekranet apo monitorët shërbejnë si përforcim vizual, por nuk mund të zëvendësojnë pamjen direkte.
Filmat dhe prezantimet e ngjashme mund të interpretohen vetëm nëse interpretuesi ka parë skenarin para ngjarjes dhe zëri transmetohet pa defekte në kabinë.
Për arsye të të drejtave të autorit, regjistrimi i interpretimeve kërkon përgjithësisht pëlqimin paraprak të interpretuesve dhe zakonisht nuk përfshihet në kontratat e lidhura me ta.

5. Përgatitja e ngjarjes

Interpretuesit duhet të përgatiten për temat e specializuara të ngjarjeve. Për këtë ata kanë nevojë për materiale paraprake, si informacion për organizatorin dhe organizatat e tjera të përfshira, programin, rendin e ditës, protokollet e ngjarjeve të mëparshme dhe planin e zhvillimit, si dhe përgjithësisht çdo dokument që pjesëmarrësit kanë në dispozicion.
Gjithashtu, listat e pjesëmarrësve dhe, nëse ka, përmbledhjet terminologjike, si përkthimet zyrtare të emrave dhe organeve të organizatave, duhet t’u dorëzohen interpretuesve para ngjarjes.
Nëse fjalimet dhe kontributet në diskutime përgatiten me shkrim nga folësit, ato duhet t’u dorëzohen interpretuesve për përgatitje.
Ndonjëherë rekomandohet edhe një informim paraprak i interpretuesve dhe përfshirja e tyre në takimet përgatitore me folësit.
Interpretuesit e konferencave janë të detyruar të trajtojnë të gjitha informacionet me konfidencialitet.

6. Folësit

Organizatori duhet t’i kërkojë folësve që të dërgojnë manuskriptet sa më herët të jetë e mundur, por jo më vonë se dy javë para ngjarjes, për t’u përcjellë tek interpretuesit. Është mirë që në manuskript të shënohet nëse bëhet fjalë për versionin përfundimtar të fjalimit, një draft apo nëse folësi do të flasë lirshëm. Ndryshimet e rëndësishme në tekstet e lexuara duhet t’u komunikohet interpretuesve në vendngjarje. Pavarësisht nëse folësi flet lirshëm apo lexon tekstin, ritmi i përshtatshëm i të folurit është i rëndësishëm. Tekstet që përkthehen, për shembull nga anglishtja në gjermanisht, zakonisht zgjaten dhe kërkojnë më shumë kohë. Kontakt sy më sy midis folësit dhe interpretuesit është përparësi.
Interpretimi simultan mund të bëhet vetëm nëse folësit flasin në mikrofon të ndezur, pasi kabinat për interpretim simultan janë të izoluara nga zëri. Folësit që lëvizin larg pulpiturit duhet të përdorin mikrofon me brez për ta mbajtur në trup. Organizatori duhet të sigurojë që dikush në sallë të kujdeset që pajisjet teknike të funksionojnë si duhet.
Numrat dhe emrat e veçantë duhet të shqiptohen në mënyrë të qartë. Shkurtimet duhet shmangur ose të paktën të shpjegohen kur përdoren për herë të parë. Citimet, proverbët dhe lojërat e fjalëve mund të zbukurojnë një fjalim, por shpesh janë të vështira për t’u përkthyer në një gjuhë tjetër.

7. Përfundimi i ngjarjes

Pasi të përfundojë një ngjarje, rekomandohet një takim për vlerësimin e angazhimit të interpretuesit. Nga komunikimi midis interpretuesit dhe klientit mund të nxirren përmirësime të nevojshme për të rritur vazhdimisht cilësinë dhe kënaqësinë e organizatorit. Prandaj, një bisedë e shkurtër pas konferencës me interpretuesin konsulent mund të jetë shumë e dobishme.